Tychy – Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Megrez Sp z o. o.

Walczymy o dostępność porodów rodzinnych w szpitalu.

03.08.2021 r.

Szanowna Pani Prezes,

Działając w imieniu Fundacji Rodzić po Ludzku, która już od 25 lat działa na rzecz polepszenia standardów opieki okołoporodowej w polskich szpitalach, zwracam się do Pani z prośbą o podjęcie działań w celu zapewnienia pełnej dostępności porodów rodzinnych w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym Megrez Sp z o. o. (dalej „Szpital”).

Fakt, że porody z osobą towarzyszącą zostały wznowione w dniu 18 czerwca br. w wyżej wyszczególnionej jednostce leczniczej, stanowi bardzo dobrą wiadomość dla kobiet z Tych i okolic, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, iż Oddział Położniczo-Ginekologiczny oraz Oddział Neonatologiczny zostały dopiero co oddany do użytku po przeprowadzonym remoncie. Cieszy wiadomość, że trakt porodowy jest nowoczesnym miejscem, gdzie kobiety mogą rodzić w godnych warunkach, korzystając także z możliwości porodu w wodzie.

Jednakże warunki przyjęte na Państwa stronie www przedstawione w Aktualnościach „Uwaga! Ważne informacje w sprawie porodów naturalnych” (dalej „Zasady”) oznaczają niestety, iż porody rodzinne stają się bardziej przywilejem dla osób zaszczepionych oraz zamożnych, a nie faktycznym otwarciem Szpitala na umożliwianie wszystkim osobom towarzyszącym wspierania kobiet w czasie porodu. Brzmienie pkt 2 Zasad nakłada bowiem, w przypadku osób nieszczepionych, obowiązek przeprowadzenia osobom towarzyszącym na własny koszt testu PCR.

Część rodzących pacjentek zostaje tym samym pozbawianych lub zostaje im bardzo utrudnione korzystanie z prawa do obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych poprzez wprowadzenie przez Szpital restrykcji testowania osób towarzyszących obwarowanych dodatkowo obowiązkiem poniesienia przez nie z tego tytułu kosztów związanych z przeprowadzeniem testu. Zgodnie z informacją uzyskaną telefonicznie na Izbie Przyjęć Szpitala w dniu 29 lipca br. koszt ten wynosi 350 zł.

Zalecenia konsultantów krajowych w dziedzinie położnictwa i ginekologii oraz w dziedzinie perinatologii w sprawie możliwości odbywania porodów rodzinnych w warunkach stanu epidemii

COVID-19 w Polsce, opublikowane w dniu 15 lipca 2020 r., w jasny sposób wskazują, iż warunkiem dopuszczenia osoby towarzyszącej do porodu nie jest wykonywanie testów, a jedynie wypełnienie w trakcie porodu ankiety epidemiologicznej, która w Szpitalu także jest przeprowadzana. Wymóg posiadania aktualnego testu u osoby towarzszącej widniał we wcześniejszych zaleceniach konsultantów. Po interwencji Fundacji Rodzić po Ludzku, która uznała ten zapis za niezgodny z prawem zalecenia uległy zmianie i wspomniany wymóg został usunięty dokumentu. Konsekwencją kolejnej interwencji Fundacji było stworzenie zakładki na stronie www Ministerstwa Zdrowia „Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi dotyczące opieki okołoporodowej w czasie epidemii” i jednoznaczne wskazanie przez ministerstwo, iż „Uzależnianie uczestnictwa w porodzie rodzinnym od wyniku badania na koronawirusa nie powinno mieć miejsca.”

Powyższe stanowisko stanowi kontynuacje podjętej decyzji przez Ministerstwo Zdrowia w zakresie porodów rodzinnych i nie zmieniło się od połowy zeszłego roku, a mianowicie, jak czytamy w piśmie sygnowanym przez Sekretarza Stanu Pana Waldemara Krasko do Rzecznika Praw Obywatelskich – pismo w załączeniu – „W powyższych zaleceniach zrezygnowano z obligatoryjnego wymogu okazywania przez osoby towarzyszące przy porodzie aktualnego wyniku testu w kierunku COVID-19 oraz uaktualniono ankietę epidemiologiczną, od której wyników zależy, czy osoba towarzysząca rodzącej, będzie mogła zostać w oddziale położniczym na czas jej porodu.” W powyższej sprawie wypowiedział się także NFZ wskazując, iż „Narodowy Fundusz Zdrowia uznaje za nieuzasadnione żądanie świadczeniodawców wykonania testu PCR w kierunku COVID-19 przez osoby towarzyszące.” (źródło: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/mz-rpo-test-na-covid-nie-jest-warunkiem-udzialu-w-porodzie-rodzinnym).

Rzecznik Praw Pacjenta także zajął stanowisko w sprawie podejmując interwencje w szpitalach, które wprowadziły odgórny nakaz posiadania wyników testów w kierunku obecności wirusa SARS CoV-2 przez osoby towarzyszące przy porodzie rodzinnym wprost wskazując, że stanowi to praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów poprzez ograniczenie prawa rodzących pacjentek do obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Ponadto, pragnę wskazać, iż w przypadku wydania przez Rzecznika Praw Pacjenta decyzji o uznaniu praktyki Szpitala w zakresie testowania za naruszającą zbiorowe prawa pacjentów, niepodjęcie przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych określonych działań powoduje, że Rzecznik Praw Pacjenta nakłada w drodze decyzji zgodnie z art. 68 u.p.p. karę pieniężną do wysokości 500 000 złotych.

W związku z powyższym, zwracam się do Pana o podjęcie natychmiastowej interwencji w zakresie faktycznej dostępności udzielanych świadczeń zdrowotnych z zakresu porodów rodzinnych w Szpitalu.

W związku z odpowiedzią szpitala podjęłyśmy kolejne kroki i wysłałyśmy pismo.

Szanowna Pani Prezes,

Odnosząc się do udzielonej przez Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Megrez Sp z o.o. (dalej „Szpital”), odpowiedzi z dnia 8 listopada 2021 r. o sygn. WSS/KG/1473/DOP/353/KF/21, na pismo Fundacji Rodzić po Ludzku (dalej „Fundacja”) o sygn. FRPL/180/2021/MG, na początku pragnę podkreślić, iż przyjęłam z dużym zadowoleniem podejście przedstawione w piśmie, iż jako cel stawiają sobie Państwo, aby poród pozostał jednym z najpiękniejszych przeżyć dla kobiety rodzącej.

Przyjęte jednakże przez Szpital warunki dotyczące obowiązku przeprowadzenia przez osoby towarzyszące testu PCR na własny koszt odciska bezpośrednie piętno na możliwość korzystania przez kobiety z ich prawa do obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych (art. 21 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz. U. 2009 Nr 52 poz. 417 , z późn. zm., dalej  „u.p.p.”). Opublikowane przez Szpital zasady na stronie www powodują, iż osoby lepiej sytuowane mają większą szansę na poród rodzinny. Trudna sytuacja finansowa wielu rodzin staje się bowiem barierą nie do pokonania i skutkuje odebraniem im prawa do obecności osoby bliskiej w czasie porodu, zwłaszcza biorąc pod uwagę, iż tylko około 5% kobiet rodzi w terminie, co przekłada się na obowiązek wykonania przez osobę towarzyszącą średnio kilku testów na własny koszt, co stanowi duże obciążenie finansowe.

Jako Fundacja stoimy na stanowisku, iż wszelkiego rodzaju testy winny być wykonywane na koszt Szpitala. Jak wskazałam w poprzednim piśmie, stanowisko dotyczące odpłatności testów/wykonywania ich na własny koszt osób bliskich chcących uczestniczyć w porodzie zostało potwierdzone także przez Rzecznika Praw Pacjenta, który wskazał, iż wymaganie od osób towarzyszących posiadania testów na obecność wirusa SARS-CoV-2 wykonanych na własny koszt stanowi praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów poprzez ograniczenie prawa rodzących pacjentek do obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych (https://www.gov.pl/web/rpp/rzecznik-praw-pacjenta-potwierdzil-naruszenie-zbiorowych-praw-pacjentow-w-zakresie-ograniczenia-obecnosci-osoby-towarzyszacej-przy-porodzie).

W związku z powyższym wnoszę o przeanalizowanie przez Szpital warunku posiadania wyniku testu PCR wykonanego na koszt własny osoby towarzyszącej w terminie 14 dni liczonych od daty otrzymania przez Panią niniejszego pisma. W przypadku braku zmiany zasad w tym zakresie Fundacja będzie zmuszona do pojęcia dalszych działań, w tym powiadomienia Rzecznika Praw Pacjenta o obowiązującym w Szpitalu wymogu.

Pragnę zwrócić niniejszym uwagę, iż brak zmiany w tym zakresie może także narazić Szpital na  pozwy  z  tytułu  zawinionego naruszenia praw pacjenta (art.  4  u.p.p.)  oraz  odpowiedzialności  z tytułu naruszenia zbiorowych praw pacjenta (art. 59 u.p.p.).