Zespół Fundacji przed siedzibą Kancelarii Prezesa Rady Ministrów

Stanowisko Fundacji Rodzić po Ludzku dotyczące projektu Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej

W związku z ogłoszonym projektem Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, Fundacja przypomina, że jest on konsekwencją petycji „Obywatele w obronie Standardów Opieki Okołoporodowej” złożonej przez Fundację w styczniu 2017 r., podpisanej przez prawie 80  tys. osób oraz zaangażowania wielu organizacji oraz mediów.

W związku z wprowadzoną zmianą w ustawie o działalności leczniczej Minister Zdrowia Konstanty Radziwiłł doprowadził do wygaszenia obowiązującego w Polsce standardu postępowania medycznego podczas fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu i opieki nad noworodkiem. Rozporządzenie to gwarantowało kobietom równy dostęp do ujednoliconego standardu opieki. Dokument ten oparty był na zaleceniach Światowej Organizacji Zdrowia, najnowszych badaniach naukowych, wzmacniał autonomię kobiety podkreślając rolę praw pacjenta. Standardy Opieki Okołoporodowej powstały w odpowiedzi na głosy tysięcy kobiet, które nie chciały więcej doświadczać odhumanizowanej opieki, szpitalnej rutyny, przestarzałych, często szkodliwych procedur medycznych. Wiemy, że w wielu szpitalach Standardy nie były w pełni przestrzegane. To potwierdzały kolejne monitoringi oddziałów położniczych w Polsce przeprowadzone przez Fundację, Najwyższą Izbę Kontroli oraz inne instytucje. Niemniej, z roku na rok, sytuacja w opiece okołoporodowej poprawiała się. Standardy wyznaczały pozytywny kierunek zmian. Jeden zapis Ministra, z nikim nie konsultowany, nie poddany żadnej społecznej dyskusji mógł spowodować likwidacje jednego z najnowocześniejszych dokumentów regulujących opiekę okołoporodową w Europie. Minister Zdrowia zignorował wypracowany przez środowiska medyczne i pacjenckie konsensus i przychylił się do jedynego głosu sprzeciwu reprezentowanego przez Naczelną Radę Lekarską.

Społeczny sprzeciw sprawił, że Minister Zdrowia złożył publiczną obietnicę, że sytuacja związana z prawami kobiet w opiece okołoporodowej nie pogorszy się, obiecał także, że prawa te pozostaną na poziomie Rozporządzenia. W związku z tym na początku 2017 roku powołał zespół ds. opracowania projektu rozporządzenia standardów organizacyjnych opieki zdrowotnej sprawowanej nad kobietą w fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem.

Powołany przez Ministra Zespół przez ponad rok pracował intensywnie nas nowymi Standardami. Przedstawiony do konsultacji projekt nie jest nowym prawem, a jedynie poprawionym poprzednim dokumentem. Zawiera większość zapisów poprzedniego rozporządzenia.

Obawiamy się, że nowe Rozporządzenie podzieli los swojego poprzednika. Pomimo obowiązku przestrzegania zapisów prawa szpitale nadal będą łamać prawo. Szpitale czują się bezkarne, ponieważ nikt nie wyciąga konsekwencji za łamanie prawa. Od kilku lat, wraz z innymi organizacjami i osobami zaangażowanymi w opiekę okołoporodową, postulujemy, by Minister wdrożył realny program monitorowania przestrzegania standardów, w tym kontroli i wyciągania konsekwencji wobec tych placówek, które ignorują prawo. Uważamy, że wpłynie to korzystnie na przestrzeganie prawa, a tym samym na zdrowie matek i dzieci w Polsce.

Fundacja w ramach konsultacji społecznych w dn. 18.05.2028 r. przesłała Ministrowi Zdrowia swoje uwagi do projektu Rozporządzenia. 

 

Dzięki pracy zespołu do Standardu zostały wprowadzone nowe zapisy:

1. Badanie przesiewowe dotyczące wystąpienia ryzyka depresji w ciąży i depresji poporodowej. Lekarz lub położna będzie miał obowiązek zaproponować badanie i ewentualnie skierować do odpowiedniego specjalisty.

2. Kobieta będzie mogła wypełnić dokumentację medyczną w wybranej przez siebie placówce jeszcze przed porodem. Dzięki temu zapisowi skomplikowany i długi kwestionariusz będzie można wypełnić jeszcze zanim pojawią się skurcze porodowe.

3. Lekarz będzie miał obowiązek skierowania kobiety do położnej POZ na edukację przedporodową – szkołę rodzenia. Wcześniej było to ignorowane. Kobiety nie wiedziały, że położne środowiskowe mogą prowadzić taką edukację, a to wszystko w ramach NFZ.

4. Wpisany został zakres tematyczny edukacji przedporodowej.

5. W nowy Standard wpisano częściowo zapisy z innych rozporządzeń tj.: łagodzenie bólu, czy postępowanie w trakcie niepowodzeń położniczych, które na szczęście zmieniło swoją nazwę na „postępowanie w sytuacjach szczególnych tj.: poronienie, poród dziecka chorego lub martwego”.

6. Zobowiązuje się personel medyczny do respektowania planu porodu.

7. Wprowadzono wiele zapisów dotyczących promocji karmienia piersią.

8. Zobowiązuje się szpitale do posiadania sprzętu do odciągania pokarmu i zagwarantowania kobietom, które nie mogą z jakichś powodów nakarmić dziecka swoim pokarmem, mleka z banku mleka.

9. Zobowiązuje się kierowników placówek do zapoznawania swoich pracowników z zapisami standardów, do organizacji szkoleń i paneli. Kierownik placówki będzie musiał opracować taki plan wdrażania standardów.

Dziękujemy wszystkim, którzy wspierali naszą walkę i pracę w zespole opracowującym nowy Standard. 


Czytaj także: