
Urlop macierzyński
Stan prawny na dzień: 27.12.2021 r.
KOMU PRZYSŁUGUJE URLOP MACIERZYŃSKI?
Urlop macierzyński przysługuje tylko kobietom zatrudnionym na umowę o pracę.
Nie ma znaczenia staż ani wymiar pracy, czyli to, czy pracowało się na cały etat czy tylko jego część. Jeśli kobieta była zatrudniona na umowę o pracę na czas określony, ma prawo do rocznego urlopu z tytułu narodzin dziecka. O ile cały ten okres przypada w czasie trwania umowy o pracę.
W sytuacji śmierci mamy dziecka, porzucenia przez nią dziecka lub gdy mama dziecka jest niezdolna do samodzielnej egzystencji, osobami uprawnionymi do dzielenia się uprawnieniem do urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz zasiłku macierzyńskiego stają się najbliżsi członkowie rodziny.
W praktyce oznacza to, że np. ubezpieczony ojciec dziecka (w tym pracownik) lub ubezpieczony członek najbliższej rodziny będzie mógł skorzystać z prawa do zasiłku macierzyńskiego. Dotyczy to także sytuacji, kiedy matka dziecka nie była ubezpieczona (nie była pracownikiem).
Jeśli umowa o pracę na czas określony, zgodnie z terminem, na który została zawarta, ulegałaby rozwiązaniu już w trakcie korzystania z urlopu macierzyńskiego, do końca 52-tygodniowego okresu mamie dziecka przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Jeżeli umowa o pracę na czas określony, zgodnie z terminem, na który została zawarta, ulegałaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, z mocy prawa jest przedłużana do dnia porodu.
W takim przypadku w dniu porodu mama podlega jeszcze obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu.
Uprawnia ją to do otrzymania zasiłku macierzyńskiego po ustaniu tego ubezpieczenia. Zasiłek ten będzie więc można pobierać przez okres do 52 tygodni.
Nie dotyczy to umowy o pracę zawartej na czas określony w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Jeśli mama dziecka pracuje na umowę o dzieło nie przysługuje jej urlop macierzyński. Ale tata, który jest pracownikiem, ma prawo do urlopu ojcowskiego. Stanowi to samoistne uprawnienie pracownika. Co oznacza, że może on z niego korzystać także wówczas, gdy mama dziecka nie ma prawa do urlopu macierzyńskiego.
Tata, jeśli jest zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, może skorzystać z urlopu wychowawczego. Także wówczas, gdy mama dziecka nie jest pracownicą.
URLOP MACIERZYŃSKI – 20 TYGODNI (w przypadku urodzenia 1 dziecka)
14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie zarezerwowanych jest dla matki dziecka. Ta część urlopu macierzyńskiego jest obligatoryjna. Trzeba go wykorzystać w całości.
Jeżeli po tym czasie matka zdecyduje się na powrót do pracy, pozostałe 6 tygodni urlopu wykorzystuje ojciec dziecka.
Kobieta zgłasza pracodawcy pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z części urlopu macierzyńskiego. Musi to zrobić najpóźniej na 7 dni przed przystąpieniem do pracy.
Do wniosku dołącza się zaświadczenie pracodawcy zatrudniającego pracownika – ojca wychowującego dziecko. Zaświadczenie to potwierdza termin rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przez pracownika, wskazany w jego wniosku o udzielenie urlopu.
Termin ten musi przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji z części urlopu macierzyńskiego przez kobietę.
Urlop macierzyński można wykorzystać także częściowo przed przewidywaną datą porodu. Nie więcej jednak niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego.
URLOP MACIERZYŃSKI I RODZICIELSKI – GDY RODZI SIĘ WIĘCEJ DZIECI
W przypadku urodzenia:
- jednego dziecka do 52 tygodni (20 tygodni urlopu macierzyńskiego i do 32 tygodni urlopu rodzicielskiego);
- dwojga dzieci do 65 tygodni (31 tygodni urlopu macierzyńskiego i do 34 tygodni urlop rodzicielskiego);
- trojga dzieci do 67 tygodni (33 tygodnie urlopu macierzyńskiego i do 34 tygodni urlopu rodzicielskiego);
- czworga dzieci do 69 tygodni (35 tygodni urlopu macierzyńskiego i do 34 tygodni urlopu rodzicielskiego);
- pięciorga dzieci i więcej do 71 tygodni (37 tygodni urlopu macierzyńskiego i do 34 tygodni urlopu rodzicielskiego).
Data publikacji: 8.04.2014